Geen goede voornemens maar …

Het einde van het jaar nadert. De meeste leerlingen en studenten kijken uit naar de 2 weken kerstvakantie. Vooral de eerstejaars studenten zijn moe. Veel nieuwe indrukken en voor velen een andere manier van leren. Wat ook nieuw is, is de grote zelfstandigheid die van hen wordt verwacht. Zeker voor eerstejaars studenten met autisme hebben de afgelopen maanden veel energie gekost. En ook zij kijken uit naar het moment van de vakantie.

Niet iedereen even blij

Toch ken ik ook studenten met autisme die bang zijn dat zij door de vakantie hun ritme kwijt raken. Een student heeft mij eens gevraagd om een vakantieplanning te maken. Hij wilde graag zijn eigen dingen doen en ook zijn schoolwerk bij houden om de start in januari makkelijker te maken. Toen de planning, inclusief het uitslapen, gemaakt was, ging hij opgelucht de vakantie tegemoet. Hij had overzicht en een ritme, dat was het belangrijkste.

Rust en regelmaat blijven belangrijk

Wat ik heel belangrijk vind is dat de studenten ook hun rust nemen. Veel studenten met autisme ervaren de feestdagen sowieso al als druk en stressvol. Veel eerstejaars studenten hebben enorm hun best gedaan om alles zo goed mogelijk te integreren in hun nieuwe bestaan als student. Het heeft hun veel energie en waarschijnlijk ook de nodige stress gekost. Vakantie is dus zeker welkom.

Natuurlijk is het goed om voor de vakantie begint afspraken te maken op welke dag er weer gestart gaat worden met de studie (het leren van toetsen, maken van opdrachten etc). Laat dit in een agenda noteren zodat het geen verrassing is dat er weer gewerkt moet worden. Maar laat de vakantie ook vakantie zijn. De feestdagen verstoren dat toch al.

Geen goede voornemens maar …

De decembermaand bij uitstek nodigt uit om terug te blikken en vooruit te kijken. Veel goede voornemens worden gemaakt. Zo wordt zonder het te realiseren en met goede bedoelingen de druk om te presteren weer opgevoerd. De leerling/student ziet dan tegen de start in januari op als een berg want de afgelopen maanden waren al zwaar genoeg.

Voor mij geen goede voornemens aan het einde van het jaar! Dit jaar gaan we positief roddelen en geven we zo een douche van complimenten.

Positief roddelen!

Het “positief roddelen” komt voort uit de positieve psychologie en oplossingsgericht werken. Positieve psychologie is een stroming van de psychologie die in 2000 door Martin Seligman en Mihaly Csiksentmihalyi is geïntroduceerd. Zowel Positieve Psychologie als Oplossingsgericht werken, grondleggers Steve de Shazer en Insoo Kim Berg, gaan uit van wat er al is (aanwezig bij de client) en wat al werkt voor de cliënt. Door hiermee te werken krijgt de cliënt meer inzicht in zich zelf en verstevigt het zelfbeeld, vergroot hoop, motivatie en veerkracht.

Vooral mensen met autisme zijn geneigd om voorbij te gaan aan zaken die zij “gewoon” doen en zijn gefocust op wat “nog niet zo goed gaat”. Het complimenten ontvangen vinden veel mensen moeilijk en doen het snel af met “oh het stelt niet zo veel voor”  of “dat is toch gewoon”. Ondanks het bagatelliseren van de complimenten vinden we allemaal het wel erg fijn als anderen opmerken dat je kwaliteiten hebt.

Wanneer je mensen, het geldt ook voor dieren, positieve feedback geeft, complimenten maakt over zaken die goed werken, werkt het door op onbewust niveau. Men gaat meer doen van wat al werkt en men ontwikkelt meer zelfvertrouwen.

Mijn ervaring is dat jongeren met autisme vaak niet zoveel zelfvertrouwen hebben. Dit komt omdat zij niet alles op sociale vlak begrijpen. En als je niet weet wat er van je verwacht wordt, helpt het niet je zelfvertrouwen te vergroten. Dan geeft positief roddelen een extra boost in de ontwikkeling van zelfbeeld en zelfvertrouwen. Wie wil dat nou niet?

Hoe werkt “positief roddelen of de complimenten douche”

• De persoon die de complimenten gaat ontvangen, zit voor de groep met de rug naar de anderen toe. Het is soms makkelijker complimenten te ontvangen als je de mensen niet aankijkt. Bovendien geeft het een extra “spelelement” van roddelen, dat doe je immers achter de rug van iemand om.

• Benoem alle kwaliteiten en positief gedrag wat je de laatste tijd is opgevallen. Benoem datgene waarvan je zeker wilt dat je kind, leerling, student of je collega vooral mee doorgaat.

Voorbeeld: weet je wat mij opgevallen is? Dat (naam persoon) altijd op tijd is, dat is zo fijn.

Ja het valt mij op dat (naam persoon) weer of geen weer altijd naar school gaat op de fiets, vind ik echt sportief.

Gisteravond is het (naam persoon) echt gelukt om op tijd te stoppen met…… Echt knap.

• Blijf steeds de naam van de persoon noemen, zodat men zich er makkelijker mee kan identificeren. Vooral voor mensen met autisme is dit behulpzaam.

• Laat iemand meeschrijven zodat de ontvanger van de complimenten het nog eens rustig na kan lezen.

Wanneer de ontvanger van de complimenten zich bewust wordt wat zijn/haar gedrag voor positieve uitwerking heeft, wordt het makkelijker om daar mee door te gaan. Want wat werkt, doe er meer van!

En als je toch vasthoudt aan goede voornemens maken voor het nieuwe jaar, zet dan het “positief roddelen” bovenaan je lijstje en maak er een gewoonte van!!

Een complimenten douche… wat een waardevol cadeau voor iedereen die dit mag ontvangen!

Ik ben benieuwd hoe jouw ervaringen hiermee zijn, laat het weten in het veld hieronder.