Interesse, de sleutel van contact maken

De start van het nieuwe school- en studiejaar ligt al achter ons. Nieuwe gezichten vullen de gang en er staat weer een uitdaging te wachten: de nieuwe leerlingen en studenten een goede start te laten maken, zich thuis te laten voelen in hun nieuwe omgeving.
Buiten de lessen om hebben de docenten vaak ook een taak als mentor, coach of studiebegeleider en krijgen een klas toegewezen. Leuk om weer nieuwe mensen te leren kennen en te begeleiden naar een diploma.
Dit vergt van docenten veerkracht en tijd. In het onderwijs is vooral tijd een kostbaar en schaars begrip.
Vooral in de eerste weken gaat het om contact maken met je nieuwkomers.
Iedereen wil erbij horen, of niet?
Van mensen met autistische trekken wordt in algemeen gezegd dat zij het moeilijk vinden om contact te maken.
Ondanks het feit dat zij moeite hebben om contact te maken, wil dat niet zeggen dat zij geen contact willen. Ook al onderneemt iemand met autisme geen actie om in contact te komen wil dat niet zeggen dat die persoon niet opgenomen wil worden in de groep en de wens heeft mee te doen.
Vorige week vroeg een student mij of hij op zijn stage bedrijf zou melden dat hij autisme heeft. Ik vroeg hem met welk doel hij dat wilde vertellen. “Dan kunnen de mensen met mij rekening houden”. “Op welk gebied wil je dat ze rekening met je houden? “Ik wil niet apart zitten maar bij de mensen op de afdeling want dan blijf ik gemotiveerd om door te gaan en omdat ik er dan bij hoor, durf ik eerder een vraag te stellen als ik het niet meer weet.”
Wat een mooie wens.
Vind jij het ook moeilijk?
Het maken van contact met mensen met autisme vergt tijd, interesse en nieuwsgierigheid naar de ander. Als docent heb je niet altijd door of je student/leerling jou begrepen heeft. Het is soms moeilijk af te lezen of de informatie over is gekomen.
Bijzonder in dit geval is dat mensen met autisme net zoveel moeilijkheden hebben met het aflezen van sociale uitingen en symbolen van mensen zonder autisme. Wat voor mensen zonder autisme vanzelfsprekend is, is soms erg moeilijk te ontcijferen voor iemand met autisme.
Kan jij die veiligheid creëren?
De leerling/student met autisme zal met vragen en opmerkingen komen die je verrassen of waarover jij verbaasd bent dat de ander de vanzelfsprekendheid niet ziet.
Wees dan bereid om te denken “Wat interessant, zie jij het zo” en stel dan de vraag: “Hoe kom je tot die conclusie of dat inzicht?” Of vraag je af “Wat heb ik niet verteld dat je het nog niet begrijpt” en stel de vraag: “wat mis je nog in de informatie of waar zit je zorg?” en zo krijg jij een antwoord waar jij weer mee verder kan.
Wees nieuwsgierig naar het wereldbeeld van de ander zonder het te veroordelen om zo een tipje van de sluier opgelicht te krijgen van de wereld van autisme.
Wees leergierig naar de wereld van de ander. Toon oprechte interesse, de sleutel van contact.
Interesse verbindt!
Het vergt van ons veel begrip en tijd om de ervaringswereld te leren kennen van mensen voor wie sociale contacten niet vanzelf gaan. Weet tegelijkertijd dat het van begaafde mensen met autisme veel moed, studie en inzet vraagt om ons sociaal gedrag te begrijpen.
Een goed contact creëert veiligheid en dat is wat de leerling/student met autisme nodig heeft. In een veilige omgeving durft iemand vragen te stellen en fouten te maken. Dan alleen kan ‘het leren’ beginnen.
Investeer de tijd die nodig is. Een goede basis in het contact zal, mede door de veiligheid die erdoor ontstaat, veel opleveren voor de leerling/student met autisme en jou als docent.
We kunnen de beide werelden, autisme en niet-autisme, bij elkaar brengen als beide werelden geïnteresseerd zijn in elkaar, en inspanning en tijd blijven investeren in elkaar.