Studeren & Autisme
Het examenjaar betekent ook je voorbereiden op de volgende fase na de middelbare school. Wat ga je doen als je geslaagd bent? Studeren, werken of een tussenjaar. Veel leerlingen vinden het lastig om hun keuze te maken, zo ook leerlingen met autisme. Een jaar van dubbel stress: eindexamen en kiezen wat daarna? Studeren & Autisme gaat dat samen? Deze vraag wordt mij nog al eens gesteld door ouders met kinderen met autisme. Jazeker, dit kan goed samen gaan. De ouders baseren deze vraag op de ervaringen die hun kind heeft met het voltooien van de middelbare school. Het proces is niet altijd makkelijk en vlekkeloos verlopen.
Natuurlijk zijn er ook jongeren met autisme en ouders die het vanzelfsprekend vinden dat er gestudeerd wordt en op basis van de goede cijfers geen problemen verwachten.
Beide groepen mensen adviseer ik een uitgebreide voorbereiding te maken van het traject welke studie, maar vooral waar te gaan studeren. Het is belangrijk dat de onderwijsinstelling (universiteit of hogeschool) goed aansluit bij de behoefte van de aankomende student.
Hoe komt het dan dat het in het eerste jaar toch zo vaak fout gaat: studenten stoppen of ze halen niet alle studiepunten terwijl op de middelbare school de voldoendes gewoon gehaald werden.
Alles is anders!
De middelbare school is niet te vergelijken met de vervolgopleiding. Er wordt een grote mate van zelfstandigheid en zelfredzaamheid verwacht van de student. De studenten worden niet meer persoonlijk begeleid door een mentor of studieadviseur. De studenten kunnen altijd hulp vragen maar moeten daar zelf mee aankomen. De hoeveelheid nieuwe informatie, verantwoordelijkheden, samenwerkingen en de hoeveelheid stof zijn vaak overweldigend voor de eerstejaars studenten en zeker voor de studenten met autisme. Het tempo ligt hoog en er blijft vaak nieuwe informatie komen. Je weg vinden in deze nieuwe wereld kost tijd. De een heeft hier meer tijd en hulp bij nodig dan de ander. Niemand is hetzelfde ook al heb je dezelfde diagnose.
Wat was aanwezig op de middelbare school?
Als een leerling op de middelbare school ondersteuning vanuit school, thuis, ambulante begeleiding of huiswerkbegeleiding nodig heeft gehad, dan kun je ervan uitgaan dat de zelfde ondersteuning nodig is tijdens de studie.
Als de aankomende student geen extra ondersteuning heeft gehad en op eigen kracht de middelbare school doorlopen heeft, is er ook voorbereiding nodig.
Ga eens na wat maakt dat de jongere zelfstandig heeft kunnen leren, wat was aanwezig op de middelbare school wat behulpzaam was. Wat was gunstig of prettig. Zoek deze aspecten ook op bij een universiteit of hogeschool. Je hebt bovendien te maken met een schakel moment: nieuwe omgeving, nieuwe regels, nieuwe uitdagingen, nieuwe mensen, interessante vakken en basisvakken. Hoe reageert deze leerling op veranderingen want gaan studeren is een verandering met impact.
Verwachtingen
We hebben vaak verwachtingen vanuit onze ervaringen en nemen dan zaken als vanzelfsprekend aan. Het blijkt dat een universiteit en hogeschool heel anders georganiseerd is dan een middelbare school. Nu zijn de studenten de aanspreekpunten en niet meer de ouders. Als ouder heb je geen contact meer met docenten en decanen. De contacten lopen via de studenten zelf. Ouders zijn welkom bij de gesprekken als de studenten dat ook goed vinden. Voor de ouders wordt dit ook een schakel moment net als de stap van leerling naar student.
Hoe pak je het aan?
Veel leerlingen vinden het lastig om zich te gaan verdiepen in de volgende fase, het lijkt nog zo ver weg. Bovendien zijn er zoveel zaken onduidelijk en kost het veel energie om er mee aan de slag te gaan. Waar moet je op letten, waar kan je naar vragen als je geen beeld hebt van studeren.
De open dagen gaan vanaf oktober voor dit studiejaar weer van start. Het is belangrijk om er heen te gaan. Je kan een indruk krijgen hoe een studie is georganiseerd. Leerlingen met autisme vinden het bezoeken van deze massale open dagen een hele klus. Maar ook leerlingen met autisme doen er goed aan om een kijkje bij de studie te gaan nemen. Stel vragen over onderwerpen die je belangrijk vindt als aankomend student en als ouder van. Zo krijg je een indruk.
Lees ook: Open dagen bezoeken is soms een hele opgave!
Welke items zijn belangrijk voor jou?
Vind je het er moeilijk om je vragen te verzinnen en wat belangrijk kan zijn om je keuze te maken kun je gebruik maken van de Toolkit Studeren & Autisme? Ga in Gesprek! Zo haal je meer uit deze bezoeken en gesprekken met decanen.
Deze toolkit bestaat uit kaarten met vragen/casussen verdeeld in 3 thema’s:
Plannen & Organiseren, Sociale Interactie en 
Energiemanagement. Selecteer uit deze 60 kaarten een aantal die voor jou of jullie belangrijk zijn om je keuze op te bepalen. De kaarten geven ook een globaal beeld wat er zoal komt kijken bij studeren. De items op de kaarten zijn items welke studenten met autisme mogelijk als lastig kunnen ervaren. Als je op basis van deze gegevens een onderwijsinstelling kan kiezen die echt bij jou of jouw kind past, maak je een goede start.
Bovendien reduceer je stress als je weet waar je aan toe bent. Minder stress in het examenjaar betekent ook beter kunnen focussen op de examenvakken. Minder stress bij de start van het studiejaar geeft rust en een voorsprong.
Kijk voor meer informatie over de Toolkit Studeren& Autisme? Ga in Gesprek!
Lees ook: Als je kind gaat studeren wat wordt je rol als ouder?
