Als je kind gaat studeren is het voor iedereen een enorme omschakeling. Niet alleen voor de student maar ook voor de ouders. Waar sta je als ouder, hoe blijf jij erbij?.
Behalve het rooster, meestal met minder contacturen dan op de middelbare school, is ook de nieuwe verantwoordelijkheid die de student moet oppakken een grote verandering. Wat voorheen ouder(s) regelden moet de student nu zelf oppakken. Waar voorheen de ouders nog de extra oren en ogen waren, zijn zij nu niet meer het aanspreekpunt voor de opleiding. Anders gezegd de studies/opleidingen communiceren alleen via de student en niet meer rechtstreeks met de ouders.
Iedere vorm van contact met of door de ouders gaat via de student. Als ouder mag je altijd mee met het gesprek dat de student voert met de decaan of SLB’er (studieloopbaanbegeleider/mentor/coach/studieadviseur) mits je dochter of zoon dit op prijs stelt en toestaat. Wil je kind het gesprek alleen voeren dan krijg je het als ouder niet voor elkaar om alleen met iemand van de opleiding/studie te spreken.
Laatst was ik mee met het gesprek van een student met zijn SLB’er over de voortgang en mogelijkheden van het studiejaar. Zijn ouders hadden graag aanwezig willen zijn omdat het over zijn mogelijkheden ging maar hun zoon vond het genoeg dat ik aanwezig was. De ouders hebben de SLB’er nog een mail met hun visie en wensen gestuurd. Zij hadden dit met hun zoon besproken en hem in de cc gezet. De SLB’er heeft de mail met de student besproken en gevraagd of hij zijn ouders op de hoogte wil brengen van de inhoud van het gesprek.
Het blijft altijd belangrijk dat je als ouder mee blijft denken. Je zoon of dochter zal je steun zeker in het begin kunnen gebruiken. Alleen het regelen doe je als ouder nu niet meer zelf maar je helpt je kind dit zelf op te pakken.
Ook als je zoon/dochter de wens uitspreekt zelf de zaken te willen regelen en met de nieuwe start te laten zien dat hij/zij het alleen af kan, maak met elkaar afspraken dat je na een aantal weken samen bekijkt hoe het loopt. Maak er afspraken over, dat is beter dan alles los te laten want als het na een aantal maanden niet goed blijkt te lopen, kan het te laat zijn.
Maak jij je zorgen hoe het nu moet gaan nu je als ouder niet direct contact kan leggen met de opleiding? Weet dat je als ouder nog veel kan betekenen en jouw zoon/dochter kan ondersteunen tijdens de studie. Ik ontmoet veel ouders die verzuchten dat zij niet meer weten waar ze op moeten letten, waar de informatie te vinden en hoe zij deze nieuwe fase moeten aanpakken.
Herken jij dit ook van jezelf?
En dit is de reden waarom de training ‘Hoe blijf ik (er) bij?’ is ontstaan. Weet jij wat je kunt doen? Weet jij waar je op moet letten? Weet jij hoe je jouw kind kunt ondersteunen zodat het zich ontwikkelt naar stage en werk?
In de training “Hoe blijf ik (er) bij?” krijg je antwoorden. Het volgende wordt aangeboden:
De training vindt plaats in Leiden
Voor meer informatie en inschrijven, ga naar onderstaande link
http://www.schakelom.nl/training-ouders-hoe-blijf-er/#.XQiA_dMzZPs
Gisteren had ik een gesprek met een student met een studie coordinator. Een heel prettig gesprek waarin aangegeven werd waar de studie kan ondersteunen en wil meedenken met de student. Toch kreeg de student de opmerking: “Ja we denken met je mee en ik raad je aan te leren leven met ongemakkelijkheden want er zullen altijd zaken zijn in de organisatie die niet kloppen. Maar vertel me vooral wat je stoort”. Leren leven met ongemakkelijkheden, het lijkt zo makkelijk maar voor een student met autisme staat soms de wereld even op de kop.
De blogs en posts die ik schrijf, zijn ervaringen die iedere (aankomende) student tegenkomt. Ik krijg dan ook geregeld de opmerkingen “dat geldt voor mijn kind zonder autisme ook hoor”. Dat klopt. Alleen studenten zonder autisme kunnen misschien eerder schakelen en zich weer aan de nieuwe situatie aanpassen of meebewegen.
De zaken die voorbij komen zijn inderdaad dingen die studenten tegenkomen en mee moeten dealen. En dat is niet altijd even makkelijk en worden soms ook als onrechtvaardig ervaren. Dat vraagt veel van een student.
Ik merk dat er zaken zijn waar studenten met autisme heel goed mee kunnen omgaan en sommige zaken veroorzaken zoveel irritatie en boosheid dat het studeren en voorbereiden voor examens er onder lijden. En wat die zaken zijn, dat verschilt per persoon. Ieder heeft zo zijn vastigheden nodig en heeft zijn eigen flexibiliteit.
Veel studenten die ik begeleid zien de studie (universitair of hbo) vaak als een verlengde van de middelbare school. Sommigen zelfs als een soort moeten. Met dit concept in het hoofd schrikken ze van de andere dynamiek, de andere zelfstandigheid, en vooral niet te vergeten de andere manier van naar het rooster kijken. Deze verandering hadden ze niet zien aankomen. Het concept studeren blijkt andere vaardigheden en een andere tijdsindeling van studenten te vragen.
Als je minder contacturen hebt, worden de niet ingevulde uren door studenten als vrij gezien maar in feite zijn het zelfstudie uren. De studenten volgen een full time studie en dat wil niet zeggen dat het rooster full time gevuld is. Ook hier zijn enorme verschillen te zien per opleiding. Vooral studies waar practica bij horen, hebben een meer gevuld rooster. Ook de blokken/perioden van colleges lopen anders dan op de middelbare school. Sommige hogescholen hanteren wel de schoolvakanties, maar zeker niet alle.
De universiteiten kennen geen herfstvakantie en voorjaarsvakantie. Dat is soms een hele schok en kan tot veel boosheid en frustratie leiden. Wat betekent het voor de energie van de student met autisme? Maar ook wat betekent het voor jouw gezin als je bijvoorbeeld al jaren met elkaar op wintersport gaat?
Soms is er veel stress rond dit item omdat het als verrassing uit de lucht komt vallen en de vakantie al geboekt is. Voor sommige studenten is het niet te accepteren dat de vakanties anders zijn of vervallen.
Als ouder kan je al op de hoogte zijn van de vakantieperioden. De roosters van de meeste studies (universiteiten) staan openbaar op de website.
Bij de hogescholen is de algemene jaarplanning vaak op de website te vinden. De roosters worden meestal vlak voor de start van de periode gegeven aan de studenten. Als jouw kind gaat studeren, bereid hem/haar voor op dat andere ritme, andere vakantieperioden en veel zelfstudie. Als hier het gesprek al over gevoerd wordt, is de eerste schrik geweest voordat de studie begint. Dat is heel fijn want er komen nog heel veel nieuwe dingen op zijn/haar pad. De wereld staat even op de kop.
Wat zou het voor jou betekenen als je werkgever andere vakantieregelingen invoert. Dat is toch even slikken, of niet? Of word je boos?
Bekijk de informatie van de training en maak gebruik van de vroegboek aanbieding:
De eindexamens beginnen eerdaags. En voor die tijd hebben de leerlingen die willen studeren zich ingeschreven voor een studie want dat moet voor 1 mei gebeuren voor HBO en WO. Als die klus geklaard is, studie/opleiding uitzoeken en uitzoeken waar je dat kan volgen, gaat de focus weer naar het eindexamen.
Het laatste jaar op de middelbare school is een boeiend jaar. Hoe gaat jouw zoon of dochter daarmee om? Wat gebeurt er in de ontwikkeling van je kind? Nieuwsgierig naar de nieuwe fase of juist angstig voor al het onbekende?
Het is weer zo’n mijlpaal in het leven van jou en je kind. Hoe zal het gaan? Hoe gaat hij/zij reageren op de nieuwe omgeving? Wat als het even niet lekker loopt, bij wie kan jouw zoon of dochter terecht? Wat kan ik nog wel doen en wat niet als ouder? Daar waar jij als ouder nog kon bijspringen of meedenken met de docenten van de middelbare school, lijkt het nu onmogelijk om te ondersteunen.
Niets is minder waar. Als ouder kun je veel voor je kind betekenen tijdens zijn/haar studie. Je bent alleen niet meer het aanspreekpunt voor de studie, dat is nu de student zelf. Dat is natuurlijk wel wennen als je voorheen van alles geregeld en overlegd hebt. Nu ligt het niet meer in jouw invloedssfeer.
Het is heel belangrijk om te zorgen dat je als team (jij en je kind) gaat opereren. Op de achtergrond kan je van onschatbare waarde zijn om je zoon/dochter naar meer zelfstandigheid en zelfredzaamheid te brengen. Als je tijdens de middelbare school ondersteuning hebt gegeven dan heeft jouw kind dat zeker ook nodig als hij/zij gaat studeren. Het enige verschil is dat de communicatie nu via jouw kind gaat en dat jij dat niet meer zelf kunt regelen.
Hierboven noemde ik het woord team. Ja dat vind ik belangrijk. Ik ontmoet veel jongeren die denken met hun middelbareschooldiploma op zak geen hulp meer nodig te hebben. Het diploma geeft aan dat men op bepaald niveau kennis eigen kan maken. Studeren is meer dan alleen een cognitieve actie. Juist alles wat er omheen moet gebeuren, al die processen, die maken het soms zo lastig.
Als je er teamwerk van maakt, blijkt dat studenten het nog steeds prettig vinden om zaken samen met hun ouders uit te zoeken of uit te werken. Als een student zijn ouders als ‘controleur of politieagent’ zien, merk ik dat de student minder met zijn/haar ouders deelt, geen vragen stelt. Ouders zijn dan niet meer op de hoogte en soms komt men er (te) laat er achter als het niet goed gaat.
Als team ga je samen de nieuwe fase in, een fase van ontdekken en van elkaar naar een hoger plan brengen. De jongere groeit naar volwassenheid. De ouder krijgt naast de rol van verzorger (die steeds kleiner wordt) ook de rol van coach. En dat is wennen.
Het is natuurlijk prijzenswaardig van de ouders die hun kind op zijn/haar verzoek ‘loslaten’ om zo de ontwikkeling van hun kind te ondersteunen. Ik raad aan om ‘losser te laten’ en duidelijke afspraken te maken over de zaken waar je geen bemoeienis meer doet en met wat nog wel.
Onthoud: wat tijdens de middelbare school nodig was om te kunnen leren, is zeker nog nodig tijdens het eerste jaar van de studie. Zorg dat je het behoudt. Misschien is een andere vorm hiervoor nodig omdat je zoon/dochter zich volwassener voelt, wees hierin creatief .
Onthoud dat het eerste jaar zwaar is, buiten het feit dat alles nieuw is (vakken, mensen, processen, roosters, reizen) ligt er ook de druk van de BSA (bindend studie advies). BSA geeft aan het aantal verplichte studiepunten dat een eerstejaarsstudent moeten hebben behaald om te mogen doorgaan met de studie. Het eerste jaar voelt alsof het een examenjaar is.
Tijdens de studie kun je als ouder veel betekenen bijvoorbeeld in het aanleren van de mails lezen en beantwoorden, de mededelingen lezen die via de digitale leeromgeving worden gepost.
Misschien heb je voorheen de mails van je zoon/dochter ‘doorgelinkt’ naar je eigen mailaccount zodat je goed op de hoogte was en je kind tijdig de informatie kon geven. Als je kind studeert is dat niet meer mogelijk.
Het is goed dat jouw zoon/dochter het informatie lezen (mails en mededelingen) leert en in zijn/haar systeem gaat krijgen. Pak dit samen op en leer welke acties de mails van hem/haar verwacht worden. Laat jouw zoon/dochter ook zelf die acties ondernemen met jouw ondersteuning. Dit is zo behulpzaam:
Lees ook blog “Als je kind gaat studeren, wat wordt jouw rol als ouder?”
Zou je als ouder nog meer willen weten wat je kunt doen om jouw zoon of dochter te kunnen ondersteunen tijdens de studie? Wil je meer weten over het studeren in combinatie met autisme? Kom dan naar de training voor ouders: ‘Hoe blijf ik (er)bij? Bekijk de vroegboek aanbieding.
Wil jij je zoon of dochter al vroegtijdig voorbereiden op studeren? Dat kan!
Het examenjaar betekent ook je voorbereiden op de volgende fase na de middelbare school. Wat ga je doen als je geslaagd bent? Studeren, werken of een tussenjaar. Veel leerlingen vinden het lastig om hun keuze te maken, zo ook leerlingen met autisme. Een jaar van dubbel stress: eindexamen en kiezen wat daarna? Studeren & Autisme gaat dat samen? Deze vraag wordt mij nog al eens gesteld door ouders met kinderen met autisme. Jazeker, dit kan goed samen gaan. De ouders baseren deze vraag op de ervaringen die hun kind heeft met het voltooien van de middelbare school. Het proces is niet altijd makkelijk en vlekkeloos verlopen.
Natuurlijk zijn er ook jongeren met autisme en ouders die het vanzelfsprekend vinden dat er gestudeerd wordt en op basis van de goede cijfers geen problemen verwachten.
Beide groepen mensen adviseer ik een uitgebreide voorbereiding te maken van het traject welke studie, maar vooral waar te gaan studeren. Het is belangrijk dat de onderwijsinstelling (universiteit of hogeschool) goed aansluit bij de behoefte van de aankomende student.
Hoe komt het dan dat het in het eerste jaar toch zo vaak fout gaat: studenten stoppen of ze halen niet alle studiepunten terwijl op de middelbare school de voldoendes gewoon gehaald werden.