De zomervakantie is weer voorbij. De scholen en universiteiten zijn weer begonnen. Voor sommigen kon de vakantie niet lang genoeg duren en voor anderen is het goed dat het dagelijkse ritme weer wordt opgepakt. En hoe maak je nu een goede start?
Maar wat wordt het nieuwe dagelijkse ritme, dat is de grote vraag voor mensen met autisme.
Gefeliciteerd, je hebt je middelbare school diploma gehaald en nu ga je een nieuwe opleiding volgen. Leuk en spannend tegelijk.
Bij een vervolgopleiding gaat het heel anders dan op de middelbare school. Het grootste verschil is dat er meer zelfstandigheid van je wordt verwacht. Men verwacht ook meer discipline van jou om opdrachten te maken.
Hier kan je best wel wat steun bij gebruiken. Of het nu steun is van de opleiding of van thuis. Heb je tijdens je middelbare school ondersteuning gehad, blijf die dan tijdens je studie ook gebruiken. Voor een goede start volgen hier een aantal tips.
Accepteer ondersteuning bijvoorbeeld bij
Maak zo snel mogelijk een afspraak. Dit geldt met name voor de studenten die wel willen vertellen dat zij autisme hebben. Bespreek met je ouders, begeleider of coach welke punten belangrijk zijn om te vertellen. Neem gerust een ouder of begeleider mee naar het kennismakingsgesprek met je mentor. Vraag je mentor wel of het goed is.
Bekijk ook nog eens “Schakel om van middelbare school naar vervolg opleiding” om te zien wat voor jou belangrijk is om in het begin van het studiejaar te regelen of uit te zoeken.
Bekijk ook trainingen voor studenten:
Succes en een leerzaam studiejaar!
Studenten met autisme zijn stuk voor stuk individuen. Zij beschikken over veel talenten en kwaliteiten zoals veel andere studenten. Toch kunnen zij tijdens hun studie last hebben van zaken die voor anderen als vanzelfsprekend zijn. Natuurlijk zijn er mensen met autisme die succesvol studeren en werken zonder al te veel problemen net als studenten zonder autisme.
Uit onderzoek is gebleken dat mensen met autisme zowel op de werkvloer als tijdens hun school- en studietijd vooral succesvol kunnen worden als zij op bepaalde momenten ondersteund worden. Cruciaal is een vast aanspreekpunt! Iemand die op de hoogte is van de omstandigheden. Iemand waar een vertrouwensband mee is. Help met een goede start.
Mijn algemene tip voor mentoren/studieadviseurs met studenten met autisme, neem zelf het initiatief om de student uit te nodigen. Besef dat het voor studenten met autisme een heel lastige stap is om zelf de afspraak te maken om te vertellen dat zij autisme hebben. Het praten over zichzelf is vaak een hele opgave en geeft stress. Er komt sowieso veel op hen af, net zoals het voor studenten zonder autisme een heel intensieve periode is. Je kunt je voorstellen dat het voor iemand met autisme veel energie kost.
Als je meteen aan het begin van het studiejaar actie onderneemt, heb je snel in de gaten waar studenten eventueel problemen ondervinden. Kom je er na een maand of later achter, is de achterstand meestal al zo groot dat de motivatie om door te gaan ontbreekt bij de student.
Een mooi studiejaar gewenst!
Bekijk ook:
mijn blog Interesse, de sleutel van contact maken
Schakel om naar doelgerichte gesprekken.
Wat betekent vakantie voor jou? Lekker niets doen? Nieuwe dingen leren? Vreemde oorden bezoeken? Zon, zee en strand? Uit eten gaan? Of gewoon geen wekker zetten? Zoveel mensen, zoveel andere invullingen.
In vorige blogs heb ik al geschreven over de ervaringen van Geert*. Wat betekent vakantie voor Geert? Hij ervaart het allereerst als ontregelend op het werk. Bovendien duurt de vakantieperiode best wel lang. Het begint half juli en eindigt ergens in september. De meeste collega’s zijn in juli en augustus op vakantie en er zijn weinig mensen aanwezig. Het is ontregelend omdat je niet op een gewone manier je werk en je overleggen kan doen. De continuïteit is weg. Veel mensen kijken uit naar de vakantie. Is dat ook bij jou zo? Wat betekent vakantie voor jou?
Voor Geert verstoort de vakantieperiode vooral zijn werk- en privé ritme. Op het werk vervallen bepaalde overleggen. De voortgang en de aanwezigen zijn anders. Het gewone ritme is weg.
Geert heeft een paar jaar geleden besloten om tijdens de vakantieperiode van zijn collega’s ook vakantie te nemen. Hij heeft er dan geen last van dat bepaalde zaken niet doorgaan of dat hij zijn vragen niet kan stellen. Hij vindt het lastig om in de vakantie zijn ritme van opstaan los te laten want hij is bang dat zijn dagen dan zomaar voorbij zijn.
Sinds hij vakantie neemt, boekt hij groepsreizen bij Flow Reizen. Zo is hij al op verschillende plekken op de wereld geweest. Het zijn actieve en culturele groepsreizen met een goede structuur en mensen zoals hij die niet altijd op een praatje zitten te wachten.
Door het Corona virus zijn de zomerreizen allemaal geannuleerd. Voor Geert natuurlijk ook een teleurstelling maar de vraag voor hem kwam: “moet ik dan wel vakantie nemen?”
Wat betekent vakantie voor Geert: het ontlopen van de onrustige en onduidelijke periode met vakantie nemende collega’s.
Verder hielpen zijn vakantiereizen hem bij het voeren van ‘gesprekken over de vakantie ervaringen’. Dit soort gesprekken zijn niet echt zijn ‘ding’. Hij vindt het moeilijk om zijn aandacht erbij te houden als een collega uitvoerig over zijn/haar vakantie vertelt. Bovendien kan hij zich moeilijk voorstellen dat een collega het interessant vindt wat hij heeft gezien en gedaan tijdens zijn vakantie.
Het woord vakantie alleen al geeft Geert de nodige hoofdbrekens en stress. Bedenken wat hij nu gaat doen met de vrije tijd en wat aan ritme vasthouden en wat loslaten? Wat betekent vakantie voor jou? Betekent het ook uitrusten en doe je dat ook tijdens je vakantie of geeft het jou ook stress? Stress omdat je moet pakken (keuzes maken, op tijd een vliegtuig of boot halen, B&B/campings en/of hotels boeken, huis schoon achterlaten, alles van de nieuwe omgeving zien, etc.) Of is het een periode voor jou van lekker luieren, ritme van de normale werkweek loslaten, boeken lezen, wandelen, fietsen, lichamelijke activiteiten doen waar je normaal gesproken geen tijd voor hebt.
Dat een vakantie ook kan dienen om bij te tanken is een onwennig concept voor Geert. Het liefst gaat hij door om in een ritme te blijven. Hij is erg bang voor het wegvallen van zijn dagelijkse routines. Misschien nog meer de vrees hoe die routines weer op te pakken. Uit het verleden weet hij dat hij erg veel moeite had om aan de slag te gaan als er meer dan 2 vrije dagen waren.
Zoals veel mensen zeggen dat zij tijdens hun vakantie kunnen ont-stressen, geeft vakantie voor een aantal mensen met autisme juist stress. Keuzestress, vrije tijd invullen, wegvallen van ritmes, nieuwe dingen/plekken ontdekken(als mensen op reis gaan), opstarten na de vrije dagen, organiseren van vertrekken en reizen.
Ook voor Geert is het goed om even een time out te nemen om zich te ontspannen. We hebben geïnventariseerd waar hij zich het meest zorgen om maakt tijdens en na zijn vakantieperiode. Samen hebben we hier invulling aan gegeven en zo heeft hij zicht op een voor hem een duidelijke vakantieperiode en wat hij wil doen en ondernemen.
Ook hebben we gesprekken gevoerd over na de vakantie. De ‘onzinnige gesprekken’, zoals hij die noemt, want wat heb je nu te vertellen als je niet weggaat? Daar zat hij ook over in.
Help elkaar met de vakantieperiodes.
* Geert is niet een bestaand persoon (de ervaringen van mensen die ik coach heb ik samengebracht in de niet bestaande persoon Geert).
Lees ook Time out, het belangrijkste item op je planning.
Tips voor thuiswerken om de Coronatijd zo goed mogelijk door te komen. Het is voor iedereen wennen. Voor de een zal het makkelijker zijn dan voor de ander. Minder reiszen kan bijvoorbeeld voor een werknemer met autisme een geweldige opluchting geven. Terwijl de ander het lastig vindt om los te komen van zijn/haar werk omdat je zowel privé als werk in dezelfde ruimte bent en blijft. Voor hen was reizen de manier om afstand van het werk te nemen en om te schakelen naar de privé situatie.
Bekijk ook het blog privé en werk gescheiden houden is een lastige klus
Laatst zag ik de kreet “Langzaam luisteren”. O, deed iedereen dat maar. Langzaam luisteren. Echt luisteren naar elkaar. Luisteren naar wat niet gezegd wordt. Luisteren zonder waardenoordelen, zonder invulling en zonder aannames.
Je kent die gesprekken wel, dat iemand je woorden in je mond legt waarvan je denkt “Nee dat dekt de lading niet”. Of dat men kort door de bocht conclusies trekt en nog zegt “Dat is echt iets voor jou” of “Ja ik begrijp wat je bedoelt”. Jij hebt helemaal niet het idee dat de ander je begrijpt of kent.
Zo denken mensen vaak voor mensen met autisme.