Wat betekent vakantie voor jou?
Wat betekent vakantie voor jou? Lekker niets doen? Nieuwe dingen leren? Vreemde oorden bezoeken? Zon, zee en strand? Uit eten gaan? Of gewoon geen wekker zetten? Zoveel mensen, zoveel andere invullingen.
In vorige blogs heb ik al geschreven over de ervaringen van Geert*. Wat betekent vakantie voor Geert? Hij ervaart het allereerst als ontregelend op het werk. Bovendien duurt de vakantieperiode best wel lang. Het begint half juli en eindigt ergens in september. De meeste collega’s zijn in juli en augustus op vakantie en er zijn weinig mensen aanwezig. Het is ontregelend omdat je niet op een gewone manier je werk en je overleggen kan doen. De continuïteit is weg. Veel mensen kijken uit naar de vakantie. Is dat ook bij jou zo? Wat betekent vakantie voor jou?
Ritme
Voor Geert verstoort de vakantieperiode vooral zijn werk- en privé ritme. Op het werk vervallen bepaalde overleggen. De voortgang en de aanwezigen zijn anders. Het gewone ritme is weg.
Geert heeft een paar jaar geleden besloten om tijdens de vakantieperiode van zijn collega’s ook vakantie te nemen. Hij heeft er dan geen last van dat bepaalde zaken niet doorgaan of dat hij zijn vragen niet kan stellen. Hij vindt het lastig om in de vakantie zijn ritme van opstaan los te laten want hij is bang dat zijn dagen dan zomaar voorbij zijn.
Sinds hij vakantie neemt, boekt hij groepsreizen bij Flow Reizen. Zo is hij al op verschillende plekken op de wereld geweest. Het zijn actieve en culturele groepsreizen met een goede structuur en mensen zoals hij die niet altijd op een praatje zitten te wachten.
Corona
Door het Corona virus zijn de zomerreizen allemaal geannuleerd. Voor Geert natuurlijk ook een teleurstelling maar de vraag voor hem kwam: “moet ik dan wel vakantie nemen?”
Wat betekent vakantie voor Geert: het ontlopen van de onrustige en onduidelijke periode met vakantie nemende collega’s.
Gesprekken
Verder hielpen zijn vakantiereizen hem bij het voeren van ‘gesprekken over de vakantie ervaringen’. Dit soort gesprekken zijn niet echt zijn ‘ding’. Hij vindt het moeilijk om zijn aandacht erbij te houden als een collega uitvoerig over zijn/haar vakantie vertelt. Bovendien kan hij zich moeilijk voorstellen dat een collega het interessant vindt wat hij heeft gezien en gedaan tijdens zijn vakantie.
Vakantie
Het woord vakantie alleen al geeft Geert de nodige hoofdbrekens en stress. Bedenken wat hij nu gaat doen met de vrije tijd en wat aan ritme vasthouden en wat loslaten? Wat betekent vakantie voor jou? Betekent het ook uitrusten en doe je dat ook tijdens je vakantie of geeft het jou ook stress? Stress omdat je moet pakken (keuzes maken, op tijd een vliegtuig of boot halen, B&B/campings en/of hotels boeken, huis schoon achterlaten, alles van de nieuwe omgeving zien, etc.) Of is het een periode voor jou van lekker luieren, ritme van de normale werkweek loslaten, boeken lezen, wandelen, fietsen, lichamelijke activiteiten doen waar je normaal gesproken geen tijd voor hebt.
Bij tanken
Dat een vakantie ook kan dienen om bij te tanken is een onwennig concept voor Geert. Het liefst gaat hij door om in een ritme te blijven. Hij is erg bang voor het wegvallen van zijn dagelijkse routines. Misschien nog meer de vrees hoe die routines weer op te pakken. Uit het verleden weet hij dat hij erg veel moeite had om aan de slag te gaan als er meer dan 2 vrije dagen waren.
Zoals veel mensen zeggen dat zij tijdens hun vakantie kunnen ont-stressen, geeft vakantie voor een aantal mensen met autisme juist stress. Keuzestress, vrije tijd invullen, wegvallen van ritmes, nieuwe dingen/plekken ontdekken(als mensen op reis gaan), opstarten na de vrije dagen, organiseren van vertrekken en reizen.
Time out
Ook voor Geert is het goed om even een time out te nemen om zich te ontspannen. We hebben geïnventariseerd waar hij zich het meest zorgen om maakt tijdens en na zijn vakantieperiode. Samen hebben we hier invulling aan gegeven en zo heeft hij zicht op een voor hem een duidelijke vakantieperiode en wat hij wil doen en ondernemen.
Ook hebben we gesprekken gevoerd over na de vakantie. De ‘onzinnige gesprekken’, zoals hij die noemt, want wat heb je nu te vertellen als je niet weggaat? Daar zat hij ook over in.
Tips voor collega’s met en zonder autisme
Help elkaar met de vakantieperiodes.
- Realiseer je dat niet iedereen is zoals jij. Iedereen heeft andere behoeftes ook wat betreft vakanties. Wat betekent vakantie voor jou en wat voor de ander?
- Bedenk dat voor sommige mensen vakantie nemen ingewikkeld(er) is.
- Weet dat de vakantie voor mensen het moment is waar een jaar lang naar uitgekeken wordt. Voor hen is het belangrijk.
- Houd er rekening mee dat mensen het lastig(er) kunnen vinden met het opstarten na een vakantieperiode dan jijzelf.
- Stem je af op je collega’s, niet iedereen vindt het prettig om over zijn/haar vakantie te praten (werk = werk & privé = privé) of zijn geïnteresseerd in gedetailleerde vakantie belevenissen. Voor anderen is het heel belangrijk om het een en ander te vertellen. Zorg voor balans in luisteren en vertellen.
- Besef je dat iedereen anders is en dat iedereen andere behoeftes heeft, houd daar rekening mee (ongeacht of iemand autisme heeft of niet).
* Geert is niet een bestaand persoon (de ervaringen van mensen die ik coach heb ik samengebracht in de niet bestaande persoon Geert).
Lees ook Time out, het belangrijkste item op je planning.
