Weten is wellicht meer eten!
De vakantie staat voor de deur en het studiejaar is bijna voorbij. Voor sommigen betekent het heerlijk een tijd niets te moeten, zelf bepalen wat je wel en wat je niet wilt doen. Toch heb ik sommige studenten een tip meegegeven om aan te werken in de vakantie. Geen schoolwerk maar over (w)eten. Meer weten doet wellicht meer eten.
Veel van de studenten die ik coach blijken een issue te hebben met eten. En dit uit zich voor iedereen op een andere manier. Sommigen hebben geen eetlust of vergeten te eten en anderen moeten echt op hun gewicht letten.
In de planningen nemen we dan ook vaak eetpauzes op zodat het zichtbaar is dat er gegeten moet worden. We praten ook over wat er dan gegeten kan worden en hoe je dit kunt organiseren en realiseren.
De oorzaken zijn heel verschillend
Hier een aantal voorbeelden:
- Max heeft geen hongergevoel of herkent het gevoel pas heel laat.
- Matthieu vindt eten zonde van zijn (vrije) tijd.
- Anne is heel streng voor zichzelf en vindt dat zij eerst heel veel af moet hebben van haar “to do” lijstje voordat zij mag eten.
- Ben lust niet zo veel en dat maakt het moeilijk om tijdens collegedagen voldoende mee te nemen.
- Sophie kan alleen maar eten als zij rustig zit en de tijd ervoor kan nemen. Dit is echt een probleem als je een drukke dag vol colleges hebt en geen duidelijke pauze.
- Mark heeft het in de ochtend te druk om op tijd de deur uit te gaan zodat hij vergeet zijn lunch klaar te maken. Philip heeft een misselijk gevoel door zijn medicatie waardoor hij weinig eet en eten moeilijk kan verdragen.
- Jan gaat eten als hij niet weet hoe hij zijn werk aan moet pakken of hoe hij een opdracht moet oplossen. Snacken is zijn vlucht.
- In stressvolle momenten van examens en stage eet Roy niet meer en heeft hij daar hulp bij nodig om zich er toe te zetten.
Ken jezelf!
Studeren is topsport bedrijven voor studenten met autisme. De studenten met autisme verleggen steeds hun grenzen en proberen voortdurend hun “persoonlijke records” te verbeteren.
Sociale interactie en het goed organiseren van de studie vergt enorm veel energie. Zoals bij topsport voeding belangrijk is, is dat zeker voor deze studenten van belang. Alleen hechten zij er in veel gevallen niet zoveel belang aan.
De eetproblematiek die zij hebben blijkt al vaak in de kinderjaren aanwezig te zijn. Soms was het een verboden onderwerp en is het een machtsstrijd geworden. Ik heb gemerkt dat de jongeren, nu zij ouder zijn, er meer over willen of kunnen spreken. Wat ik belangrijk vind, is dat de student zich zelf goed leert kennen. Wat betekent mijn autisme voor mij en wat betekent het voor mijn omgeving. Meer weten over jezelf en wat je wilt geeft de sleutel tot nieuwe mogelijkheden en in dit geval wellicht in meer/minder eten.
O jee, ik eet!
In maart is het boek van Karen den Dekker uitgekomen ‘o jee, ik eet’. Dit boek is geschreven vooral voor ouders met (jonge) kinderen met autisme maar ook zeer bruikbaar voor mijn jongeren. Het boek geeft een heldere uitleg van mogelijke oorzaken van de eetproblematiek bij autisme. De overprikkeling of onderprikkeling die ook hier een grote rol kan spelen, was voor een van mijn studenten zo inzichtelijk waardoor hij zich realiseerde dat hij niet dwars is maar dat sommige gerechten voor hem niet te doen zijn. Het maakte dat hij wilde gaan nadenken over wat WEL mogelijk is voor hem terwijl hij voorheen er niet over wilde praten laat staan over wilde nadenken.
Het boek daagt uit om jezelf of je kind te leren kennen. Met plaatjes en schema’s krijg je inzicht hoe jouw gebruiksaanwijzing werkt. Zoals een van mijn studenten zei: ”Je weet dat ik alles wil begrijpen en ik houd van theorie. Dus dit helpt hier goed bij”. We komen ook nu weer een stap verder in zijn traject naar genoeg eten. Voor hem geldt echt: meer weten doet wellicht meer eten.
Achterin het boek staan ook nog wat makkelijke recepten. De jongeren die ik coach zijn nu op een leeftijd dat koken ook tot de mogelijkheden behoort.
Mark heeft zich het koken eigen gemaakt omdat hij op kamers was gaan wonen. In het begin deed hij het met tegenzin en minimaal. Door het koken is hij bewuster met eten omgegaan en kookt hij nu gezonde maaltijden. Door meer te weten over voedingsmiddelen is hij anders over eten gaan denken. De avondmaaltijd hoort nu echt in zijn systeem. Hij nodigt zo af en toe zijn broer uit om te komen eten.
Vakantie geeft rust en ruimte
Om nieuwe dingen te leren over jezelf of om te leren koken heb je rust en ruimte nodig. De vakantieperiode is hier goed voor te gebruiken. Jij of je kind kan de focus leggen op deze zaken want er zijn geen aspecten van de studie die de aandacht opeisen.
Tips voor ouders en studenten die tijdens de zomervakantie hieraan willen werken
- Stel niet te hoge eisen (aan jezelf), wees vriendelijk (voor jezelf) en realistisch. Het moet ook nog vakantie blijven!
- Zie het onderzoek over jezelf of je kind als een ontdekkingsreis. Wees nieuwsgierig naar wat je te weten komt. Onthoud je van oordelen.
- Zie het koken als een experiment, soms gaat het fout en soms gaat het goed. En dat is oké!
- Zie het als een nieuwe stap naar zelfstandigheid.
Fijne vakantie met leuke ontdekkingen.
Wil je meer weten over Karen den Dekker, auteur van ‘O jee, ik eet’ en ‘Autisme & koken?’
bezoek haar website In Kaatjes Keuken
De namen van de studenten zijn niet de echte namen.
Lees ook de blogs over overprikkeling en vakantiestress
